Dişlenme genellikle ağrısızdır. Ancak, bazı bebeklerde rahatsızlık ve huysuzluk gelişebilir. Bu durumda, bebeğinize çiğneyebileceği ve ısırabileceği bir soğuk dişlenme halkası veya soğutulmuş bir temiz bez verebilirsiniz. Dişlenme jelleri dikkatli kullanılmalıdır çünkü fazlası bebeğinize zararlıdır.

Dişlenme ateşe neden olmaz. Ateş var ise doktorunuza başvurmalısınız.

Pedodontist Aydın

Bir bebek doğduğunda, neredeyse tüm süt dişleri oluşmuştur ancak diş etlerinin içinde saklıdır. Bebek yaklaşık 6 aylıkken bu dişler diş etini yararak sürmeye başlarlar. Bebeğiniz daha önce veya daha geç dişlenmeye başlayabilir. Normaldir.

Genellikle, alt ön iki adet süt dişi en önce sürer. Daha sonra, üst ön dört adet diş ve sonra alt ön iki adet diş daha gelir. Bebeğiniz 36 aylık olmadan toplam 20 adet süt dişine sahiptir.

Süt dişleri aralıklı olabilir. Bu aralıklar, kalıcı dişleri için yeterli yerin hazır olduğunun bir ifadesidir. Ayrıca, aralıklı süt dişlerinin temizlenmesi daha kolaydır.

Pedodontist Aydın

Emzirme bebeğinizin dişi için yaralıdır.

Meyve suyunu kesinlikle biberon ile içirmeyin. Bir yaşına geldiğinde biberonu bıraktırın. 

Bir yaşından sonra, öğün aralarında sadece su ve sade süt tüketmesine izin verin. Meyve suyu ve aroma eklenmiş sütleri sadece öğünlerde tüketmesine izin verin. Meyve suyu ve aroma eklenmiş sütlerde yüksek miktarda şeker bulunmaktadır.

Biberon Çürüğü:

Biberonlar çocuğunuzun diş sağlığında sorunlara neden olabilmektedir. İçinde süt veya meyve suyu bulunan biberonun uzun süreli olarak dişlerle temasta olması diş çürüğüne neden olur. Bu durum biberon çürüğü olarak adlandırılır. Bebeğinizin dişlerinde çürük gelişir ve rengi koyulaşır. Bebeğinizi asla içinde süt veya meyve suyu bulunan biberonla yatağa yatırmayın. İçinde su bulunan biberonla yatmasına izin verebilirsiniz. Ağzında biberonla dolaşmasına ve gününü geçirmesine izin vermeyin. Bebeğiniz, biberondan bardak kullanımına geçmeyi, birinci doğum gününden önce öğrenmiş olmalıdır.

Pedodontist Aydın

İlk dişi belirir belirmez bebeğinizin dişlerini günde iki kez fırçalamaya başlamalısınız. Yatmadan önceki diş fırçalama seansı en önemlisidir. 

Pedodontist Aydın

Diş çürüğü, ağız içindeki mikroplar (bakteriler), yiyeceklerden asit ürettiği zaman diş yüzeylerinde meydana gelen delik ve çukurlardır (kavite). Diş çürükleri, çocuklarda en sık rastlanılan hastalıktır. İyi diş bakımı, çocuğunuzda diş çürüğü gelişimini engelleyecektir.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

• Ağız mendilinden diş fırçalama ve diş ipi kullanımına doğru

Ağız bakımı, çocuğunuz doğduğu andan itibaren başlamalıdır. Bebeğinizin bir kaç süt dişi ağız içinde belirene kadar, dilini, diş etlerini ve yanaklarını, işaret parmağınıza doladığınız nemli ve temiz bir bezle, günde en az bir defa (yatmadan önce önerilir) temizleyiniz. Bebeğinizin ağız temizliğini kolay ve etkin temizleme yöntemlerini öğrenmek için çocuk diş hekimine başvurunuz.

Bebeğinizin ağız bakımını doğumdan itibaren başlatarak, hem ağız ve diş sağlığını korumuş olacak hem de ağzının içinde oluşacak değişimleri algılayabileceksiniz.

Ağız içinde birkaç diş mevcutken bile bez ile temizleme uygun bir yöntem olarak kabul edilebilir. Ancak dişlerin diş eti ile birleşimlerinin özellikle silinmesi gerekir. Bu bölgelerde plak birikimi olmaktadır. İki ve daha fazla dişin birbiriyle temasta olması (3-6 yaş) etkin bir diş fırçalama ve diş ipi kullanımı için yeterlidir.

• Diş fırçalama

Çocuğunuzun doğru ve etkin diş fırçalamayı öğrenmesi, olaya katılmanız ve sizlerin de düzenli olarak dişlerini fırçalaması ile mümkündür.

Çocuğunuz günde iki defa (kahvaltıdan sonra ve gece yatağa girmeden önce) dişlerini fırçalamalıdır. Gece fırçalaması en önemli olanıdır ve ihmal edilmemesi gereklidir. Gece, tükürük akımı azaldığı için dişler çürüğe karşı daha duyarlıdır.

Çocuğunuzun dişlerini nasıl fırçaladığı başlangıçta önemli değildir. Bırakın bildiği gibi fırçalasın. Bitirdiğinde sıra sizdedir. Siz, ne kadar süre fırçaladığınızla değil ne kadar doğru yaptığınızla ilgilenmelisiniz. Yöntemi algıladığınız zaman çok kısa bir sürede diş fırçalama işini tamamlayacaksınız. Çocuğunuzun dişlerini fırçalama yöntemini öğrenmek için bir çocuk diş hekimine başvurunuz.

• Diş ipi kullanımı

Diş ipi ile dişlerin birbirine değen yüzeylerindeki (ara yüz) plak uzaklaştırılmış olur. Dişlerin ara yüzlerini diş fırçalaması ile temizlemek mümkün değildir. Diş ipi kullanımının, çocuğunuzun diş bakımının bir parçası olmasını sağlayın. Diş ipini, çocuğunuzun ağzında hala diş macunu mevcutken kullanırsanız dişlerin ara yüzlerine de floridin ulaşmasını sağlarsınız.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Çocuğunuz, aşırı miktarda şekerli gıda (kuru üzüm, kurabiye ve şeker gibi) ve şekerli içecek (meyve suyu, kola ve tatlandırılmış içecekler gibi) tüketiyorsa diş çürüğü gelişme riski yüksektir. Çocuğunuz, aşırı miktarda şekerli gıda tüketmenin dışında; düşük kilolu veya erken doğdu ise, sağlığı özel bakım gerektiriyorsa, dişleri üzerinde beyaz veya kahverengi noktalar varsa, diş hekimi kontrolü altında değilse çürük riski altındadır.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Ailenin her bir bireyi, diş sağlığına özen göstermelidir. Diş çürüğü bulunan aile bireyi, bebek ve çocuklara diş çürüğü yapıcı mikropları geçirebilir.

Dişler günde iki defa fırçalanmalıdır. Yetişkinler ek olarak günde bir defa diş ipi kullanmalıdırlar. Ailedeki her birey yılda iki kez diş hekimi kontrolüne gitmelidir. Diş hekimi, çocuğunuza doğru diş fırçalama yöntemini göstermelidir.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Evet. Tatlı, yapışkan gıdalar ve öğün arası abur cubur tüketiminden kaçınmak gereklidir. Tatlı abur cuburların çocuğunuz tarafından öğün aralarında tüketilmesine izin vermeyiniz. Öğünleri ve öğün aralarını düzenleyiniz. Fazla abur cubur gıda tüketimi diş çürüğüne neden olmaktadır. Nişastalı ve şekerli gıdalardan kaçının. Cips, kurabiye, şeker, pasta, çikolata vb. gıdaların öğün aralarında tüketimi diş çürüğünü artıracaktır. Bir gıda çocuğunuzun dişine yapışıyorsa o gıda diş çürüğü de yapacaktır. Şekerli ve yapışkan gıdaları satın almayı bir daha düşünmenizi öneririm.

Diş dostu yiyecekler (Diş çürüğü yapmayan yiyecekler):

Taze sebzeler ve meyveler, peynir ve krakerler diş dostudur. Çocuğunuza her zaman diş dostu gıda yedirmeniz mümkün değildir. Çevresinde, okulda pek çok arkadaşı abur cubur tüketecektir. Çocuğunuzun, en az miktarda abur cubur gıda tüketmesini sağlamak için, evinizde sadece sağlıklı ve besleyici gıdalar bulundurun. Aşırı şekerli gıdaların tüketimini sadece öğünlerle sınırlayın. Çocuklarınız gün içinde her zaman su tüketebilsin. Bol sebze ve meyve tüketimini destekleyin. Atıştırmak isteyen çocuğunuza peynir önerin. Meyve suyu ve kolalı gıda yerine süt veya su verin. Floridli diş macunu ile dişleri fırçalayın, fırçalayın, fırçalayın…

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Çocuklarda parmak veya emzik emme normaldir. Çoğu çocuk bu alışkanlığı 4 yaşına varmadan önce bırakır ki bu süre dişlere bir zarar vermez. Dört yaşını bitirdiği halde alışkanlığını devam ettiren çocukların bir çocuk diş hekimi (pedodontist) veya ortodontist tarafından muayene edilmeleri gerekir. Yine de çoğu çocukta, ön dişlerin sürdüğü 6. yaşa kadar emme alışkanlığı hakkında endişelenmeye gerek yoktur.

Altı yaşında olmasına karşın hala uzun süreli ve kalıcı emme alışkanlığı devam eden bir çocuğun üst ön dişleri dışa itilir, alt dişleri içe eğilir, alt ve üst çene uyumu bozulur ve damak bölgesi daralır.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Çocuğunuz ilk yaşına vardığında ilk hekim deneyimini yaşamalıdır. Böylece ileriki yaşlarında diş hekimi koltuğunda kendini rahat hissedecek ve aynı zamanda düzenli ve kaliteli ağız-diş bakımı alışkanlığı kazanacaktır.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Elle kullanılan diş fırçalarında temel kriter, fırçanın kıllarının yumuşak olmasıdır. Sert kıllı diş fırçaları diş eti hastalıklarına neden olmaktadır. Diş fırçasının baş kısmının büyüklüğü, aynı anda bir ila iki dişi fırçalayacak ve ağız içine kolaylıkla sığacak büyüklükte olmalıdır. Bu nedenle bebekler veya çok küçük çocuklar için küçük başlı fırçalar satın alınmalıdır.

Diş fırçaları en geç 4 ay içinde değiştirilmelidir.

Pedodontist Aydın

Dişlerin yüzeyini diş çürüğünü önleyen florid bileşiği ile kaplarlar. Bu ürünler, diş çürüğü kolaylıkla gelişebilen bireyler için uygundur. Yedi yaşından küçük çocuklarda kullanılması önerilmez. Bir çocuk diş hekimine danışarak uygun ürünü öğreniniz.

Pedodontist Aydın

Nefes tazelerler ancak dişleri temizlemezler. Alkol içerenlerinin kullanımı, kolaylıkla yutabilecekleri için 6 yaşından küçük çocuklarda uygun değildir.

Pedodontist Aydın

1. Çocuğunuzun florid gereksinimi

İçme suyu florid konsantrasyonu düşük olan bölgelerde yaşayan veya florid konsantrasyonu düşük şişelenmiş sulardan tüketen bebekler ve çocuklar ek floride gereksinim duyarlar.

Peki bileşiminde florid bulunan diş macunları, gargaralar vb. ürünler ne olacak? Bu ürünlerin kullanımı için size birkaç öneri:

• Üç yaşından küçük çocuklar etkin tükürme yapamadıkları için, diş fırçalama sırasında gereğinden fazla diş macunu yutabilirler. Bu nedenle, diş fırçalama sırasında yardıma ihtiyaçları vardır.
• Diş hekiminizin 3 yaşından küçük bir çocuk için önerdiği diş macununu öğrenin. Özellikle bu yaştaki çocuklar için özel olarak üretilmiş bir diş macunu önerecektir.
• Üç yaşından büyük çocuklar için üzerinde kabul onayı bulunan floridli bir diş macunu kullanabilirsiniz.
• Çocuklar her bir diş fırçalamada, diş fırçası üzerine bir bezelye tanesi kadar diş macunu sürmelidirler. Diş fırçaladıktan sonra kalan macunu tükürmelidirler.
• Altı yaşından küçük çocuklar floridli gargaraları kullanmamalıdırlar. Bununla birlikte, daha büyük ve diş çürüğü riski yüksek çocuklarda bu gargaraların kullanımı diş çürüğünü önlemede yarar sağlamaktadır.

İçme suyundan yeterli düzeyde florid alan ve düzenli olarak floridli bir diş macunu ile dişlerini fırçalayan 3 yaşından büyük bir çocuğun diş çürüğü riski düşüktür. Diş macunu dışında florid içeren herhangi bir ağız bakım ürününü kullanmadan önce diş hekiminize danışın.

Aile hekiminiz veya bir çocuk diş hekimi, çocuğunuzun florid gereksinimini belirleyebilecek en iyi kaynaktır.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Sekiz yaşından önce alınan aşırı miktarda florid kalıcı dişlerde, renklenme ve yapısal bozukluklara (mine florozu) neden olmaktadır. Mine florozu, çoğunlukla, içme suyu florid konsantrasyonu yeterli ve günlük diş fırçalaması düzenli olup gereksiz yere ek florid kullanan çocuklarda oluşmaktadır. Floridli diş macunu ve gargaraların yanlış kullanımı da daha nadir karşılaşılmakla birlikte floroza neden olabilmektedir.

Oldukça nadir gözlenmesine karşın, kısa bir süre içinde aşırı miktarda florid tüketilmesi florid zehirlenmesine neden olmaktadır. Belirtileri, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, tükrük miktarında artış veya susama hissidir. Belirtiler, florid alındıktan 30 dakika sonra başlar ve 24 saat sürebilir. Çocuğunuzun aşırı florid tükettiğinden şüpheleniyorsanız 118 Acil’i arayınız.

Floridli ürünlerin çocuğunuzun erişemeyeceği yerde veya kilitli olduğundan emin olunuz. Çocuğunuzu floridli diş macunu ile dişlerini fırçalarken veya floridli bir ürün kullanırken mutlaka gözleyiniz.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Pulpa dokusu, dişin ortasında yer alan damar ve sinirleri ifade eder. Bu doku, dişe gerekli oksijeni ve besini sağlar. Pulpa, travma, diş çürüğü veya başka bir nedenle etkilendiğinde dişin ağız içinde korunması amacıyla endodontik tedavi uygulanır. Bu tedavinin uygulanacağı dişte, genellikle ağrı ve ısı değişimlerine hassasiyet mevcuttur.

Endodontik tedavinin şekline, pulpanın etkilenme derecesine göre karar verilir. Çocuğunuzun ağrı hikayesi, dişinin muayenesi ve röntgen sonuçları belirleyicidir.

Endodontik tedavinin şeklini, pulpanın sağlık derecesi belirler. Canlı (vital) pulpa tedavisinde pulpa korunur. Cansız (devital) pulpa tedavisinde hastalıklı pulpa kalıntıları uzaklaştırılır ancak kalan diş dokuları işlevine devam eder. Her iki yöntem ile tedavisi mümkün olmayan dişler çekilir. Endodontik tedaviler süt dişlerine de uygulanmaktadır.

• Kök kanlı tedavisi (yoksa diş çekimi mi?)

Hekiminiz, “diş çekimi ve yer tutucu tedavisi mi? ” yoksa “kök kanal tedavisi ile dişin ağız içinde tutulması mı? ” sorularını ebeveyn ile birlikte tartışacak ve gerekli tedavi şekline karar verecektir.

Eğer çocuğunuzda ciddi sağlık sorunları (kanser tedavisi, kalp hastalığı vb.) mevcut ise hekiminiz kök kanal tedavisi yerine dişin çekimine karar verecektir. Eğer çocuğunuzda herhangi bir sağlık problemi yok ise ve dişin çekilmesi çocuğunuzun yemek yeme ve konuşma becerilerini etkileyecek ise hekiminiz kök kanal tedavisini tercih edebilecektir.

• Endodontik tedaviden sonra

Çocuğunuz tedavi seansları arasında ve tedavi tamamlandıktan sonra ağrı hissedebilir. Rahatsızlık ve ağrı hissi kısa sürelidir ve ağrı kesiciler ile kontrol edilebilir.

Aydın Çocuk Diş Hekimi

• Çocuklarda sedayon teknikleri

1. Bilinçli sedasyon: Çocuğunuz endişeli ise ve tedavi için gerekli süreyi hekime tanımıyorsa, diş hekimi çocuğunuz uykulu hale getirecek ilaçların kullanımını önerebilir. Çocuğunuz, konuşabilir ve uyaranlara yanıt verebilir durumdadır. Tüm koruyucu refleksleri çalışmaktadır.
2. Nitröz oksit (Kahkaha gazı): Bu gaz ile çocuğunuz korkularını yenebilmektedir. Tedaviyi kabullenmektedir. Nitröz oksit, güvenlidir ve daima oksijenle birlikte verilir. Çocuklarda bulantıya neden olabileceği için, işlemden önce çocukların aç olması tercih edilir. Ayrıca çocuğunuzun burnu açık olmalı ve rahat solunum yapabilmelidir.

3. Ağızdan (oral) sedasyon: Çocuğun endişe düzeyi yüksek ise nitröz oksit yeterli olmaz. Bu tip sedasyonda çocuğunuz uykuludur ve basit emirlere yanıt verebilir. İşlemden önce hekiminizden bilgi alın.

4. Genel anestezi: Çocuğunuz, tüm yöntemler denenmesine karşın güvenli bir şekilde tedavi edilmesine izin vermiyorsa, uyanık iken bir çocuğun tolere edemeyeceği tedaviler (cerrahi işlemler gibi) gerekli ise, uzun süreli ve çok sayıda randevu gerekli ise ve çocuğunuz engelli ise diş hekiminiz genel anestezi ile diş tedavisi önerebilir. Karar vermeden önce diş hekiminin bu konudaki becerisini ve genel anesteziyi verecek hekimin deneyimini sorgulayınız

• Erken süt dişi kayıplarında boşlukların korunması

1. Çocuklar süt dişlerini niye kaybederler?

Diş çürüğü veya travma nedeniyle çocuklar süt dişlerini zamanından önce kaybedebilirler. Bu durumda hekiminiz yer tutucu önerecektir.

2. Süt dişleri er yada geç kendiliğinden düşmeyecek mi? Neden tedavi edilmeleri gerekiyor?

Evet düşecekler. Ancak, süt dişleri, çocuğunuzun etkin çiğneyebilme ve doğru konuşabilme becerilerini geliştirebilmesi için çok önemlidir. Süt dişleri kalıcı dişlerin ağız içinde doğru konumlanmasına yardımcı olmaktadır. Estetik bir gülüş sağlıklı süt dişleri ile sağlanabilir.

Süt dişinde oluşan bir çürük aynı zamanda enfeksiyon anlamına da gelmektedir. Süt dişinde gelişen enfeksiyonun çocuğunuzun genel sağlığını da kötü etkileyeceğini unutmayın.

Bu nedenlerle, süt dişleri, zamanı gelinceye kadar sağlıklı bir şekilde ağız içinde korunmalıdır. Çürüyen süt dişleri tedavi edilmelidir.

3. Bir süt dişinin kaybı kalın dişlerde nasıl bir soruna neden olur?

Erken süt dişi kaybında, kaybedilen süt dişinin boşluğuna komşu dişler eğilir ve mevcut yerin daralmasına neden olurlar. Aynı şekilde karşı çenedeki diş de boşluktaki yeri doldurmak için uzayacaktır. Bu durumda kalıcı dişlerde çapraşıklıklar meydana gelecektir. Ortodontik tedavisiz düzelmeyen sorunlar oluşabilecektir. 

Aydın Çocuk Diş Hekimi

Fissür örtücü, diş çürüğü gelişme riskinin yüksek olduğu küçük azı ve azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerini kaplayan şeffaf veya hafif renk verilmiş plastik esaslı bir malzemedir. Bu dişlerin çiğneyici yüzeylerinde oluklar ve çizgiler (fissür ve pit) mevcuttur. Bu oluk ve çizgilerin içinde gıdalar kolaylıkla birikmektedir. Diş fırçası ile bu olukların ve çizgilerin içinin temizlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle, bu bölgelerde diş çürüğü kolaylıkla oluşmaktadır. Fissür-pit örtücülerle gıda birikimi dolayısıyla diş çürüğü gelişimi engellenmiş olur.

Ne için kullanılır?

Genellikle çocuklarda diş çürüğünü önlemek için kullanılır. Sadece diş çürüğünü etkin bir şekilde önlemekle kalmazlar,  aynı zamanda, diş dolgularına oranla düşük maliyetlidirler. Azı dişleri ağız içinde görünür görünmez ve tükürük izolasyonunun sağlanabildiği her çocukta hemen uygulanmalıdır.

Çocuğunuzun diş çürüğü riski yüksek ise, diş hekiminiz çocuğunuzun küçük azı dişlerini de örtmek isteyecektir.

Diş hekimleri, süt azıların örtülmesini önermezler. Bununla birlikte, çok sayıda süt dişi çürüğü bulunan çocuklarda kullanılabilir. Aynı şekilde, diş çürüğü riski yüksek yetişkinler için de kullanılabilen bir koruyucu uygulamadır.

Pedodontist Aydın

Çocuğunuzun ağzına göre uyumlandırılmış veya hazırlanmış metal veya plastik malzemeden hazırlanmış apareylerdir. Küçüktürler ve görünüşleri rahatsız edici değildir. Çocuklar, ilk birkaç günden sonra varlıklarına alışırlar.

Yer tutucunun görevi nedir?

Kaybedilen süt dişinin bıraktığı boşluğu korurlar.

Yer tutucular özel bir bakım gerektirir mi?

Pedodontistlerin yer tutucu bakımı için 4 kuralı vardır:

1.Sakız çiğnemeyin ve yapışkan gıda yemeyin

2. Yer tutucunuzu dilinizle veya parmaklarınızla itip çekmeyin,

3. Yer tutucunuzu temiz tutun ve fırçalayın,

4. Düzenli olarak diş hekiminize kontrol ettirin.

Pedodontist Aydın